De Israëlische premier Benjamin Netanyahu presenteert een nieuw Midden-Oosten aan de Algemene Vergadering van de VN dat Palestina uitwist. Tegelijk bedreigt hij Iran met een kernaanval.
LONGREAD
Een Abraham-akkoord tussen Israël en Saoedi- Arabië ligt niet in het verschiet. China stuurt aan op een échte tweestatenoplossing en een écht onafhankelijke staat Palestina. Hamas is een formidabele tegenstander en is voorbereid op een grondoorlog. Netanyahu tracht zijn politieke vel te redden met de etnische zuivering van 2 miljoen Palestijnen.
De strijd tussen het Israëlische leger en de Palestijnse verzetsbeweging Hamas gaat zijn vierde week in. De bezoeken van Amerikaanse bewindslieden en de inzet van twee Amerikaanse vliegdekschepen lijken Israël het groene licht te hebben gegeven voor de genocide van ruim 2 miljoen burgers in Gaza. Ook Palestijnse burgers in de bezette Westelijke Jordaanoever worden geviseerd. We volgen vooral de nieuwszender Al-Jazeera in Qatar, dat reporters heeft in Gaza, De Wereld Morgen, dat de achtergronden onderzoekt die politiek, opinieleiders en mainstreammedia verzwijgen, en de Britse journalist Jonathan Cook, één van de meest betrouwbare analisten over Palestina en Israël. Midden het strijdgewoel maken we een tussenbalans op: waar gaat het per saldo om, en waar leidt dit allemaal toe?
“Een paar jaar geleden wees ik hier met een rode viltstift op een grote vloek: een nucleair Iran. Vandaag gebruik ik die viltstift om te wijzen op een grote zegen, die van een nieuw Midden-Oosten tussen Israël, Saoedi-Arabië en onze andere buren. We halen niet alleen de scheidsmuren tussen Israël en onze buren neer, we bouwen een nieuwe Corridor van vrede en welvaart die Azië, via de VAE, Saoedi-Arabië, Jordanië en Israël, met Europa verbindt. Een buitengewone, monumentale wending, een nieuw keerpunt in de geschiedenis [applaus]. We zijn niet van plan de Palestijnen een veto te geven over nieuwe vredesverdragen met Arabische staten. De sancties tegen Iran moeten opnieuw geactiveerd worden [applaus1], en bovenal moet Iran worden geconfronteerd met een geloofwaardige nucleaire dreiging”2.
Ontstaan
Met de bovenstaande woorden3 presenteerde de Israëlische premier Benjamin Netanyahu op 22 september zijn versie van een nieuw Midden-Oosten aan de 78e Algemene Vergadering van de VN. Alvorens Netanyahu’s woorden te analyseren, herinneren we aan het ontstaan van zijn land. Op 29 november 1947 presenteerde de Algemene Vergadering van de VN (AVVN) met resolutie 181-II een voorstel voor de stichting van twee onafhankelijke staten, een Palestijns-Arabische en een Joodse. De VN Veiligheidsraad (V-Raad) moest dat voorstel omzetten in een bindende resolutie. Terwijl de V-Raad probeerde consensus te bereiken, riepen de zionistische leiders op 11 mei 1949 eenzijdig de staat Israël uit. Zo ontstond de mythe dat Israël het verdelingsplan van de AVVN had geaccepteerd en de Palestijnen dat hadden verworpen4.
Scherpslijpers voeren aan dat de aanbeveling van de AVVN om Palestina te verdelen de zionisten de wettelijke bevoegdheid verleende om een Joodse staat te stichten. De Israëlische onafhankelijkheidsverklaring verwijst daar ook naar5. Welnu, dat is een non-argument. Het VN-handvest geeft de AVVN, noch de V-Raad, jurisdictie om politieke oplossingen op te leggen. De uitroeping van de staat Israël is dus in strijd met het principe van zelfbeschikking voor de Palestijnen die daar al woonden. De selectieve manier waarop Israël een beroep doet op de VN is goed gedocumenteerd. Gaat het om het bestaansrecht van Israël, dan is de VN de hoogste scheidsrechter, maar zodra de organisatie het land bekritiseert of iets wil opleggen, is het een laffe, corrupte organisatie die antisemitisme verspreidt.
De uitroeping van de staat Israël is dus in strijd met het principe van zelfbeschikking voor de Palestijnen die daar al woonden.
Tegen die achtergrond is het ronduit verwerpelijk dat de premier van Israël, een land dat zich voor zijn bestaansrecht listig beroept op de VN, op het platform van die organisatie ijskoud VN-lidstaat Iran bedreigt met massavernietigingswapens, en zijn gehoor een kaart toont van zijn concept voor het toekomstige Midden-Oosten waarin de soevereine staat Palestina6 ontbreekt die het sinds 1967 bezet en fundamentele bescherming onder het internationaal recht ontzegt. Onder het premierschap van Netanyahu maakt de Israëlische regering zich schuldig aan buitengerechtelijke executies, marteling, ontkenning van fundamentele mensenrechten, willekeurige detentie en collectieve bestraffing. En vandaag maakt het zich ontegensprekelijk schuldig aan oorlogsmisdaden door de bevolking van Gaza te vermoorden.
Saoedi-Arabië
Netanyahu’s kaart is whishful thinking. Israël mag dan Abraham-akkoorden hebben gesloten met de Verenigde Arabische Emiraten, Bahrein, Soedan en Marokko, de hoofdprijs, een akkoord met het machtige Saoedi-Arabië, ligt niet in het verschiet. Door bemiddeling van China hebben Saoedi-Arabië en Iran zich verzoend. Voor Saoedi-Arabië was regionale vrede essentieel voor Vision 2030, het plan van kroonprins Mohammed bin Salman dat van Saudi-Arabië een dynamisch land moet maken dat niet langer afhankelijk is van olie-inkomsten. Voor Riyadh is de Iran-deal de laatste stap in het proces om een einde te maken aan conflicten in de regio, een stap die er ook toe heeft geleid dat Saoedi-Arabië zich langzaam heeft afgekeerd van de sterke invloed van de Verenigde Staten in zijn buitenlands beleid.
De verzoening tussen Iran en Saoedi-Arabië en de vredesrol van China luiden een keer in de regionale geopolitieke dynamiek in die een mondiale geopolitieke transitie teweeg kan brengen. Slaagt China erin een historisch akkoord tussen Israël en Palestina te bemiddelen, dan zal de VS dat zien als geopolitieke bedreiging. China heeft al in zijn kaarten laten kijken: Israël heeft recht op een eigen staat, maar Palestina ook, het onrecht jegens Palestina sleept zich al ruim een halve eeuw voort, er moet een einde komen aan generaties Palestijns lijden. China stuurt aan op een échte tweestatenoplossing en een écht onafhankelijke staat Palestina. De Indiase diplomaat M.K. Bhadrakumar sluit zich daar bij aan: Israël zal de bezette gebieden moeten verlaten en ruimte maken voor een staat Palestina.7
China stuurt aan op een échte tweestatenoplossing en een écht onafhankelijke staat Palestina.
Het lijkt erop dat de uitbraak van Hamas mede een reactie is op de plannen van de extremistische orthodox-joodse Temple Mount and Eretz Yisrael Faithful Movement met de Al-Aqsa-moskee. Voor rechts in de regering-Netanyahu moet de moskee plaats maken voor een joodse tempel. Het moskee-complex wordt steeds vaker gemolesteerd door kolonisten, onder toeziend oog van Israëlische troepen. Al-Aqsa is heilig voor alle moslims wereldwijd, zowel sjiieten als soennieten. De vernietiging van de moskee leidt onvermijdelijk tot oorlog. Beseft het Westen welke krachten een ontmanteling van de moskee ontketent? In de vrijdagpreek van 13 oktober in de Grote Moskee in Mekka, die wordt bekeken door 2 miljard moslims, werd gebeden voor de “bevrijding van de Al-Aqsa Moskee” in Jeruzalem.
Annexatie
Intussen blijft Israël de Gazastrook platbombarderen. Meedogenloos, en zonder onderscheid tussen militanten en burgers. Onder het mom van bescherming stuurt het een miljoen Gazanen naar het zuiden, waarmee de bevolkingsdichtheid daar verdubbelt, om vervolgens het zuiden even hardvochtig en onderscheidloos te bestoken. De bedoeling is duidelijk: de Gazanen moeten via de Rafah grensovergang worden afgevoerd naar de Sinaï. Israël beoogt de annexatie van een “leeg” Gaza, een Gaza zonder Palestijnen. Israël en het Westen zetten al jaren druk op Egypte om de Sinaï-woestijn8 om te vormen tot een schijn-Palestijnse staat. Mede daarom houdt Caïro zijn korte landgrens met Gaza gesloten.
Na de leugen dat Hamas baby’s zou hebben onthoofd, wees de Israëlische president Isaac Herzog op de vondst op een gedode Hamas-strijder van een handleiding voor de productie van chemische wapens. In werkelijkheid toonde hij de omslag van een van het internet geplukte biografie van 9/11-militant Ramzi Yousef. Dat stuk is Al-Qaida propaganda, maar geen wapenhandleiding. Het toneelstukje van de president moet de Israëlische genocide op de Gazanen rechtvaardigen. Het is mogelijk de voorbode van de manier waarop Israël denkt Hamas-strijders, die zich ophouden in de honderden kilometers lange tunnelcomplex onder de Gazastrook, uit te schakelen: met gifgas. Het Witte Huis heeft Israël al gewaarschuwd dat het geen haalbaar plan heeft voor een grondoffensief.
Het is mogelijk de voorbode van de manier waarop Israël denkt Hamas-strijders die zich ophouden in de honderden kilometers lange tunnelcomplex onder de Gazastrook, uit te schakelen: met gifgas.
Alvorens in te gaan op de vraag hoe aan deze oorlog een einde kan komen, kijken we eerst naar de doelen die Hamas beoogde: (1) vrijlating van Palestijnse gedetineerden in Israëlische gevangenissen, (2) normalisatie van diplomatieke betrekkingen tussen Israël en Saoedi-Arabië verhinderen, en (3) vergelding voor de aanvallen op Palestijnse heilige plaatsen. De verrassingsaanval was zeer goed gepland en gecoördineerd. Het Israëlische detectiesysteem faalde. Drones schakelden de bewakingssystemen op het grenshek uit, buldozers maakten daar gaten in, militanten konden Israël binnen via tunnels en paragliders om meer dan een etmaal lang inlichtingen-, politie- en legerposten aan te vallen.
Welk Israëlisch antwoord verwachtte Hamas? De gebruikelijke bommenregen, gevolgd door onderhandelingen en een gevangenenruil? Een grondinvasie? Het huidige Hamas is een formidabele tegenstander. Blijkbaar beschikt het over (wapen)voorraden voor 8 maanden. Het tunnelnetwerk heeft uitlopers naar Egypte en Israël. Het is voorbereid op een grondoorlog. De aanval is blijkbaar geen eenmalige gijzelingsactie, maar onderdeel van een gecoördineerde strategie om een keerpunt te creëren in het decennialange onrecht in het Midden-Oosten: luchtaanvallen op Gaza, Syrië en Libanon, de blokkade van Gaza en de geheime oorlog tegen Iran. Bijt Israël zich vast in een grondoorlog in Gaza, dan ligt een nieuw front door Hezbollah9 in het noorden van Israël in het verschiet.
Belangen
Dat wordt voor Israël een harde dobber. Het land streeft niet enkel nationale geopolitieke en veiligheidsdoelstellingen na, maar ook de persoonlijke belangen van Netanyahu en ideologische doelen van de rechts-extremisten in zijn regering. De verrassingsaanval van Hamas haalt een streep door wat Netanyahu in tientallen jaren heeft opgebouwd. Hij valt door de mand. Hij is niet de meesterstaatsman die het onmogelijke voor Israël kan doen: het Palestijnse nationale project liquideren, de relaties met Arabische regimes normaliseren, Hamas en de Palestijnse Autoriteit (PA) tegen elkaar uitspelen, de Westoever annexeren, een kruis over een tweestatenoplossing, de bekommernissen van de Palestijnen op de lange baan schuiven.
De verrassingsaanval van Hamas haalt een streep door wat Netanyahu in tientallen jaren heeft opgebouwd. Hij valt door de mand.
7 oktober zet de premier voor het blok: zijn nederlaag erkennen en aftreden, of voor de “overwinning” gaan, de etnische zuivering van 2 miljoen Palestijnen. Wat we Netanyahu vandaag zien doen, staat eerder in het teken van politiek zelfbehoud dan bekommernis voor de veiligheid van zijn land en zijn volk. Hij blijft de man van de grote uitspraken: “we zijn in oorlog”, en “we gaan het Midden-Oosten veranderen”. Mensen die pleiten voor een staakt-het-vuren om gijzelingsonderhandelingen mogelijk te maken voorafgaand aan een grondinvasie, zijn voor hem “verraders”. Mocht het toch komen tot een verdrijving van de 2 miljoen Gazanen naar de Sinaï, dan houdt dat Hamas niet tegen. Het “nieuwe Gaza” wordt dan de nieuwe uitvalsbasis van waaruit het ook miljoenen Egyptische sympatisanten kan recruteren.
Dat de Vlaamse publieke omroep in zijn de talkshow “De Afspraak” gisteravond de Palestijnen Mohammed al-Halis en Montasser ALDe’emeh uitgebreid aan het woord liet, duidt erop dat de publieke opinie aan het kantelen is. De westerse mainstreammedia kunnen hun publiek niet langer misleiden. Israël verliest niet enkel de oorlog, maar legt ook zijn morele bankroet aan de wereld bloot. We zijn getuige van de ondergang van het zionistische project Israël.
*****
1 Het applaus kwam van de voltallige Israëlische delegatie, de spaarzaam aanwezige Israëlische bondgeboten, en de met Amerikaanse zionisten bevolkte publieke tribune.
2 Netanyahu’s entourage gaf een spoedverklaring uit dat de premier zich had versproken en een ‘geloofwaardige militaire dreiging’ bedoelde. Voor de premier van een land dat als enige in de regio over kernwapens beschikt, maakt de correctie weinig verschil.
3 Vertaald en licht geredigeerd.
4 Talens, Egbert, Een bijzondere relatie: Israël-Palestina nader bekeken, Uitgeverij Aspekt, Soesterberg, 2005, p. 129.
5 Ibid, p. 201.
6 Palestina heeft in de VN sinds 29 november 2012 de status van waarnemend niet-lidstaat. In die hoedanigheid is het geen ‘bevolking’ meer, maar erkent de VN het land als soevereine (bezette) staat. Daarmee ligt voor Palestina principieel het VN-lidmaatschap open. Maar een Palestijnse staat naast de staat Israël vereist erkenning door de VN. Washington heeft daar herhaaldelijk zijn veto tegen uitgesproken.
7 Terwijl special Rapporteur on the situation of human rights in the Palestinian territories occupied since 1967, Francesca Albanese, oproept tot de terugtrekking van Israël uit het in 1967 bezette gebied en een einde aan de bezetting, betoogt de in Beiroet gevestigde schrijfster en West-Azië geopolitiek analist Sharmine Narwani ronduit dat Israël geen bestaansrecht heeft, zie https://geopolitiekincontext.wordpress.com/2023/04/08/past-een-apartheidsstaat-in-de-hedendaagse-internationale-gemeenschap/
8 Het Egyptische schiereiland Sinaï ligt in de grote, droge klimaatgordel die Noord-Afrika en Zuidwest-Azië doorkruist. De droogte manifesteert zich door een aangetast bodemoppervlak, uitgestrekte zandduinen, verzilting en wadi’s. Bron: Britannica.
9 De Israëlische minister van Economie Nir Barkat heeft gedreigd dat als Hezbollah een tweede front tegen Israël in het noorden opent, Israël zich op de Iraanse leiders zal richten en hen “van de aardbodem zal wegvegen”. Dat kan men enkel opvatten als een dreiging met kernwapens.
Geopolitiek in context 